Tài liệu này giúp chúng ta hiểu thêm về phương pháp canh tác rau mới mà chắc chắn sẽ được áp dụng rộng rãi trong tương lai. Những kiến thức trong cẩm nang này giúp bạn đọc có thêm thông tin để so sánh với các phương pháp canh tác khác, nhằm chọn cho mình một hướng canh tác phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội.
1. Lược sử về canh tác hữu cơ
Khó có thể nói nông nghiệp hữu cơ được xuất hiện vào lúc nào. Khái niệm “hữu cơ”, là cách lựa chọn canh tác khác được phát triển trước khi phát minh ra các hóa chất nông nghiệp tổng hợp. Nó diễn ra trong những năm 1920-1940, từ sáng kiến của một số người tiên phong cố gắng cải tiến hệ canh tác truyền thống cùng với các phương pháp đặc trưng của canh tác hữu cơ. Vào thời điểm đó, các phương pháp mới tập trung vào độ phì đất lấy mùn đất làm căn cứ và cân bằng sinh thái trong phạm vi trang trại.
Khi việc áp dụng các giống có năng suất cao kết hợp với cơ giới hóa và sử dụng các hóa chất nông nghiệp trở nên phổ biến (Nông nghiệp “Cách mạng xanh”), một số người đã phản đối hướng phát triển mới này và phô bày cách thức canh tác hữu cơ như làm phân ủ, cải tiến luân canh cây trồng, hoặc trồng cây phân xanh. Khoảng trống giữa canh tác hữu cơ và nông nghiệp thông thường (“hóa chất”) vì thế càng lớn hơn.
Do tác động tiêu cực của Cách Mạng xanh tới sức khỏe và môi trường trong những năm 1970 và 1980 ngày càng trở nên rõ ràng, nhận thức của cả nông dân và người tiêu dùng về vấn đề “hữu cơ” dần được tăng lên. Hệ thống canh tác tương tự như “Nông nghiệp vĩnh cửu” hoặc “ nông nghiệp có đầu vào từ bên ngoài thấp” (LEIA)” đã được mở rộng.
Chỉ cho đến những năm 1990, canh tác hữu cơ tăng lên mạnh mẽ. Số vụ bê bối về thực phẩm và thảm họa môi trường đã khuyến khích và làm tăng nhận thức của người tiêu dùng cùng các chính sách hỗ trợ của một số nước. Cùng thời gian đó, một loạt các cải tiến mới về kỹ thuật hữu cơ (đặc biệt là quản lý sâu hại theo phương pháp sinh học) và phân bổ hệ thống canh tác hiệu quả hơn đã được phát triển.
Tuy nhiên, nông nghiệp hữu cơ chỉ chiếm một phần nhỏ trong nền nông nghiệp của thế giới, và với một tỉ lệ rất nhỏ trong nông nghiệp của một nước. Sự hỗ trợ từ phía nhà nước cho các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao kỹ thuật hoặc marketing trong canh tác hữu cơ vẫn còn rất thấp ở hầu hết các nước. Mặc dù vậy, canh tác hữu cơ hiện nay đang hứa hẹn tốc độ tăng trưởng nhanh trên toàn thế giới.
2. Tiêu chuẩn hữu cơ
Để được coi là một người sản xuất hữu cơ, nông dân phải tuân theo các tiêu chuẩn sản xuất nào đó trong nông nghiệp hữu cơ, ví dụ như các tiêu chuẩn được hệ thống PGS – ADDA sử dụng. Quan trọng là tất cả các tiêu chuẩn sẽ cho biết những gì sẽ được làm và không được làm trong canh tác hữu cơ, chẳng hạn như các tiêu chuẩn liên quan đến việc sử dụng hóa chất.
Những khía cạnh quan trọng của tiêu chuẩn gồm:
Đa dạng sinh học
Nông nghiệp hữu cơ khuyến khích các sinh vật và thực vật sống cùng nhau trong phạm vi lớn, không chỉ ở cùng trên một đồng ruộng mà kể cả các vùng sinh cảnh phụ cận. Càng nhiều các loài thực vật, động vật và các sinh vật đất khác nhau sống trong hệ thống canh tác thì ở đó càng có nhiều các sinh vật giúp duy trì độ phì của đất và ngăn cản sâu bệnh hại. Tính đa dạng sinh học này sẽ giúp cho môi trường sản xuất hữu cơ có năng lực sản xuất ra những sản phẩm lành mạnh trong một môi trường cân bằng.
Vùng đệm
Mỗi một vùng sản xuất hữu cơ phải được bảo vệ khỏi nguy cơ bị nhiễm các hóa chất rửa trôi hoặc bay sang từ ruộng bên cạnh. Vì thế, mỗi nông dân hữu cơ phải đảm bảo có một khoảng cách thích hợp từ nơi sản xuất rau hữu cơ đến nơi không sản xuất hữu cơ. Khoảng cách này ít nhất là 1 mét được tính từ bờ ruộng đến rìa của tán cây trồng hữu cơ. Nếu nguy cơ ô nhiễm cao thì vùng đệm sẽ phải được tính toán và bổ sung cho rộng hơn.
Nếu nguy cơ ô nhiễm bay theo đường không khí thì sẽ phải trồng một loại cây để ngăn chặn sự bay nhiễm. Loại cây được trồng trong vùng đệm này phải khác với cây trồng hữu cơ. Nếu sự ô nhiễm theo đường nước thì sẽ phải tạo một bờ đất hoặc đào rãnh thoát nước để ngăn cản sự trôi nhiễm.
Sản xuất song song
Để tránh sự lẫn tạp giữa các loại cây trồng hữu cơ và không hữu cơ (Dù chỉ là vô tình), tiêu chuẩn hữu cơ không cho phép một loại cây cùng được trồng trên cả ruộng hữu cơ và ruộng thông thường tại cùng một thời điểm, chẳng hạn như cùng một lúc sản xuất dưa chuột hữu cơ và dưa chuột thông thường. Có thể được chấp nhận chỉ khi các giống được trồng trên ruộng hữu cơ và ruộng thông thường có thể phân biệt được dễ dàng giữa chúng với nhau. Trường hợp này có thể áp dụng cho các giống khoai tây có màu sắc khác nhau ( màu vàng và màu đỏ) hoặc cho cà chua anh đào (cà chua bi làm salad) với cà chua có kích thứơc thông thường.
Chú ý rằng việc lẫn tạp cũng phải được ngăn chặn trong quá trình lưu kho và vận chuyển. Cho nên, sản phẩm hữu cơ sẽ phải được cất trữ và vận chuyển một cách riêng rẽ và được ghi rõ trên nhãn là “Hữu cơ”
Hạt giống và vật liệu trồng trọt
Lý tưởng nhất là tất cả các hạt giống, cây con đều là hữu cơ, tuy nhiên hiện đã được xác nhận rằng ở nước ta hiện chưa có hạt giống và cây con hữu cơ để đáp ứng cho người sản xuất hữu cơ. Nếu không sẵn có cả hạt giống thương mại hữu cơ mà cũng không tự sản xuất được thì có thể sử dụng những hạt giống, cây con không bị xử lý hóa chất hoặc xử lý chúng bằng các chất được tiêu chuẩn PGS cho phép sử dụng. Khi mua hạt giống, nông dân phải luôn kiểm tra các dấu hiệu trên bao bì đóng gói xem liệu nó đã được xử lý hay không.
Các vật liệu biến đổi gen
Nông nghiệp hữu cơ ngăn chặn những rủi ro lớn tới sức khỏe và môi trường. Vì vậy, mặc dù những công nghệ phát triển mang tính khoa học cao đôi khi cũng không được chấp nhận nếu không thể dự đoán trước được những nguy cơ có thể xảy ra trong quá trình sản xuất chúng. Vì lý do đó, các vật liệu biến đổi gen (GMOs) không được chấp nhận vì vật liệu gen đưa vào trong một giống nào đó khi được trồng có thể lan truyền qua con đường tạp giao sang các cây hoang dại hoặc các giống không biến đổi gen cùng họ. Hậu quả tiêu cực của trào lưu công nghệ gen này có thể sẽ làm mất đi các giống quý độc nhất vô nhị hoặc các loài hoang dại. Hơn nữa, vẫn còn nhiều thắc mắc về tính an toàn khi ăn các thực phẩm biến đổi gen mà mối quan tâm đặc biệt đối với vấn đề dị ứng thực phẩm. Điều này cũng rất có ý nghĩa quan trọng trong nông nghiệp hữu cơ bởi một vài loại thực vật biến đổi gen có các đặc tính không thích hợp trong canh tác hữu cơ, như các cây trồng kháng thuốc trừ cỏ hoặc các cây trồng có chứa độc tố từ vi khuẩn. Canh tác hữu cơ không sử dụng thuốc diệt cỏ và việc sử dụng các chất điều chế từ vi khuẩn chỉ được phép sử dụng như là biện pháp cuối cùng nếu các biện pháp phòng ngừa khác không có hiệu quả.
Các đầu vào hữu cơ
Trong tiêu chuẩn PGS sẽ định hướng những loại đầu vào có thể được sử dụng trong sản xuất hữu cơ. Chú ý rằng không phải tất cả các sản phẩm trên thị trường có tên gọi “hữu cơ” hay “sinh học” đều được phép sử dụng trong canh tác hữu cơ bởi chúng có thể vẫn chứa hóa chất hoặc cách thức sản xuất ra chúng không theo các nguyên tắc hữu cơ (bằng cách sử dụng các chất biến đổi gen GMOs chẳng hạn). Vì thế, nông dân luôn phải kiểm tra theo tiêu chuẩn PGS trước khi đưa vào sử dụng một sản phẩm mới cho sản xuất hữu cơ .
Nguồn : Vietnamorganic.vn
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, bọ nhảy phá hoại các cây họ thập tự: ...
Cần là loại rau ưa nhiệt độ thấp, chỉ phát triển vào mùa đông (cuối thu, đầu ...
Hiện là thời điểm phát triển nhiều diện tích rau màu vụ đông ở đồng bằng sông ...
Nếu bạn có một khu vườn nhỏ xinh và muốn phủ xanh chúng bằng những loại rau ...
Trồng rau su hào trái vụ, cho năng suất và giá thành cao, đang được nhiều nông ...
Biện pháp dùng bẫy bả chua ngọt là chỉ pha thuốc vào bả, sau đó đặt bả ...
Calcium cần cho sự phát triển răng và xương, hoạt động dẫn truyền tín hiệu thần kinh, ...
Với cách trồng này chúng ta tận dụng thân cây chuối sau khi thu hoạch thay vì ...
Theo Đông y, rau khúc có vị ngọt, hơi đắng, tính bình, không độc đi vào kinh ...
Một số loại nước ép rau quả thường được sử dụng như một cách thức để bạn ...
Rau mầm củ cải đỏ có giá dinh dưỡng cao hơn gấp 2 tới 3 lần bình ...
Rau mầm hướng dương có độ giòn, béo thanh mát ở cuống họng và là một món ...
Để trồng rau bằng phương pháp này, bạn cần chuẩn bị hộp xốp, đất trồng, phân hữu ...
Bệnh phát triển từ mặt dưới lá, phía trên lá có những chấm nhỏ màu vàng, về ...
Bệnh hại rau do nấm trong đất là một vấn đề mà người nông dân còn gặp ...
Tùy theo độ phì nhiêu của đất mà bón phân hợp lý. Với diện tích 1.000m2 có ...
Tương truyền rằng ông tổ ngành y Hippocrates đã chọn những nơi gần bờ suối có nhiều ...
Các dạng nhà lưới hiện đã xây dựng ở các vùng trồng rau có thể sử dụng ...
Theo chuyên gia Nguyễn Lân Hùng, có một loại đậu cũng có thể đưa vào cho bà ...
Cây bồn bồn có tên khoa học là Typha orientalis G.A, Họ hương bồ - Typhaceae. Bồn ...
Không nên hòa lân super với một lượng lớn để tưới thúc vào gốc cho rau màu ...
Hiện nay trồng rau tại nhà đã trở thành kỹ năng của những người dân đô thị, ...
Cây gai có vị ngọt đắng, tính mát, đi vào hai kinh tâm, thận; thường dùng để ...
Cây đậu rồng ưa trồng nơi đất tốt, giàu mùn, đất thịt nhẹ hoặc đất thịt pha ...
Mùa mưa, cây rau màu thường kém năng suất và chất lượng là do mưa lớn kéo ...
Vị thuốc được dùng từ cây dành dành với tên gọi Chi tử có vị đắng, tính ...
Tương tự như đối với su su trồng lấy quả song cần thêm một số kỹ thuật ...
Su su vừa tới lứa thì thu hoạch ngay, cách 5-7 ngày lại thu được một lần. ...
Rau chứa đến 80 – 95% nước nên rất dễ hỏng ngoại trừ những loại rau ăn ...
Do nắng gắt thường xuyên nên lưu ý chọn giống rau có lá khá dầy và thân ...
Rau đắng đất được coi là cây thuốc quí trong thiên nhiên bởi sự lành tính và ...
Sau các trận mưa lớn kéo dài, các ruộng rau màu thường rơi vào tình trạng ngập ...
Yêu cầu quan trọng nhất trong sản xuất trồng rau hữu cơ là không sử dụng thuốc ...
Nhiều người không ăn được rau củ có vị đắng. Nếu biết được những công dụng của ...
Rau củ màu tím không chỉ ngon mắt mà nó còn có rất nhiều tác dụng đối ...
Tại Trung Quốc, Cẩm là dược liệu có vị đắng, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, ...
Rau mầm là rau được canh tác bằng các loại hạt giống thông thường, nhưng thời gian ...
Không nên dùng phân hữu cơ tươi bón hoặc tưới cho rau. Phân hữu cơ cần ủ ...
Vừng là cây có thời gian sinh trưởng ngắn, nên rất cần ánh sáng cho quang hợp ...
Yêu cầu quan trọng nhất trong sản xuất rau hữu cơ là không sử dụng thuốc trừ ...
Những lợi ích cho sức khỏe con người của đậu rồng có thể thấy rất rõ. Nhưng ...
Nói đến rau, người ta thường nghĩ đến vai trò cung cấp chất xơ, vitamin, nhưng ít ...
Cây ấu và rau nhút rất dễ trồng, ít vốn đầu tư, nhẹ công chăm sóc, ít ...
Hạt vừng còn gọi là hạt mè, trong các bài thuốc người ta cũng gọi là hạt ...
Bón phân cho rau, màu cân đối, bón sớm, bón nhiều kali và phun chế phẩm K-H; ...
Mô hình trồng rau ăn lá bằng phương pháp che phủ lưới là mô hình trồng rau ...
Lá khoai lang là loại rau dân dã vừa ngon, vừa mát và bổ. Củ và rau ...
Tận dụng khoảng không gian ở hiên nhà, sân thượng hoặc sân vườn, bạn sẽ có một ...
Để dùng làm thuốc, người ta dùng toàn cây, rửa sạch, phơi khô. Cũng dùng cả cây ...
Theo dược học cổ truyền, rau cần nước tính mát, vị ngọt, hơi cay, có công dụng ...
Từ cơ sở khoa học và khảo sát thực tế trong nhiều năm, chúng tôi xin cung ...
Với các loại rau ăn lá, nên chọn phần còn nguyên cụm, tươi xanh, bỏ bớt lá ...
Rau đắng biển có chứa hoạt chất saponin gồm bacosid A và B, có tác dụng gia ...
Hiện nay, phát triển ngành trồng rau sạch có hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với ...
Rau là loại cây ngắn ngày nhưng cho khối lượng sản phẩm khá lớn. Do vậy, muốn ...
Trồng rau sạch bị ảnh hưởng rất lớn bởi điều kiện thời tiết. Việc thâm canh cần ...
Cẩm nang trồng rau ăn quả an toàn phần cuối
Dưới đây là những thực phẩm hàng đầu giúp tăng cường chức năng gan.
Các chuyên gia dinh dưỡng đồng ý rằng các chất dinh dưỡng có thể được bảo vệ ...
Trong sản xuất rau, tổ chức được một cơ cấu luân canh cây trồng tốt, chuẩn bị ...
Trong mọi điều kiện có thể, lớp phủ nên được làm từ các vật liệu hữu cơ ...
Một số rau xanh ăn hàng ngày là nguồn cung cấp chất khoáng, vitamin, vi khoáng, chất ...
Cách làm tốt nhất hãy bắt đầu bằng việc tạo dựng lượng vật chất hữu cơ ...
Hiện nay, trước tình trạng mất an toàn vệ sinh của các loại rau củ, nhiều người ...
Nhiều loại rau củ quả như củ dền, đậu nành… là những thực phẩm giàu dinh dưỡng ...
Nói đến đẹp da nhiều người nghĩ đến mỹ phẩm dưỡng da hoặc muốn đi viện thẩm ...
Mùa xuân hè rau củ thường nhiều thuốc trừ sâu hơn mùa đông do môi trường rất ...
Hầu hết các loại rau có tính kiềm trong tự nhiên. Ăn nhiều thực phẩm có tính ...
Luộc rau khi nước đã sôi, cho chút muối vào nước… là những cách đơn giản giúp ...
Trong lối sống bận rộn hiện nay, căng thẳng trong công việc và cuộc sống làm giảm ...
Các chuyên gia thuộc Đại học Rice - Mỹ gần đây cho biết việc bảo quản rau ...
Rau trộn giúp các món ăn chính đỡ ngán và thêm phần hấp dẫn. Tuy nhiên, không ...
Hẹ nước là một loài rong không chỉ mọc ở ruộng nước, mà còn hiện diện ở ...
Cây cần ta có thân xốp, chia thành nhiều đốt. Mỗi đốt có một lá, có bẹ ...
Người tiêu dùng chỉ còn mỗi một cách là phải có kinh nghiệm thực tế của mình. ...
Trước nay ta chỉ thường nghe đến những bài báo giúp mẹ kích thích sữa, ăn gì ...
Thanh lọc máu là điều cần thiết để các cơ quan nội tạng hoạt động suôn sẻ.
Rau xà lách là tên gọi chung cho một loại rau ăn sống , Rau xà lách ...
Rau ăn lá là nhóm rau xanh được dùng nhiều cho bữa ăn hàng ngày, rau là ...
Rau củ là một phần không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày, nhưng ăn rau thế ...
Rau ăn trái là các loại dây leo cho trái như bầu bí, mướp, khổ qua, dưa ...
Vì sao việc ngâm ủ hạt giống trước khi gieo là cần thiết? Theo GS.TS Mai Văn ...
Theo các chuyên gia dinh dưỡng trên trang The Health, rau xanh cũng như các loại củ ...
Quầng thâm mắt gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Ngoài các yếu tố di truyền, ...
Trồng rau tại nhà đang được người dân quan tâm và thực hiện, tuy nhiên do ...
Tuyệt đối không bón các loại phân chuồng chưa ủ hoai, không dùng phân tươi pha loãng ...
Các chuyên gia về rau khuyến cáo, nếu không rửa đúng cách, rau bẩn vẫn hoàn bẩn. ...
Rau sam còn có nhiều tên gọi khác như mã xỉ hiện, mã xỉ thái, trường thọ ...
Chọn cách gieo trồng rau màu nào hiệu quả đó luôn là mối quan tâm của bà ...
Toàn cây So đũa cũng là một nguồn thảo dược rất quý cho sức khỏe con người. ...
Đôi khi mua nhiều rau quả về nhưng bạn lại chưa cần ăn tới chúng đến hoặc ...
Những lời khuyên dưới đây của các chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp bạn hiểu rõ vấn ...
Bên cạnh việc tiêm chủng, các nhà khoa học cũng đề xuất một phương pháp nhằm giảm ...
Khi đục lỗ màng phủ thì không nên để ướt mặt màng phủ vì nó sẽ làm ...
Quế vị mọc lẫn trong các bãi cỏ dọc sông hồ. Loại rau này có vị cay ...
Sống thọ và sống có ích cho người khác luôn luôn là niềm mơ ước của mọi ...
Cây cần yêu cầu nước tưới rất nhiều, khi mới bắt đầu cấy gốc cây cần vào ...
Loại quả này phổ biến ở rất nhiều nước và có thể chế biến thành nhiều món ...
Trồng rau trong mùa mưa thường bất lợi hơn trong mùa nắng do năng suất, chất lượng ...
Rau ngành ngạnh được hái từ những đọt lá non của cây, lá rau này có thể ...
Rau sạch là sạch về hình thức mẫu mã bên ngoài : xanh mướt và không có ...
Việc lạm dụng hóa chất Trung Quốc để làm giá đỗ cung cấp cho người tiêu dùng ...
Vài năm trở lại đây khái niệm trồng rau an toàn trở nên quen thuộc với người ...
Rau sạch được bán trên thị trường hiện nay chỉ chú trọng yếu tố sạch qua vẻ ...
Rau củ phải dùng phân bón mới phát triển được. Tuy nhiên, mỗi loại rau, củ có ...
Rau mầm rất dễ gieo trồng, tuy nhiên để có được một khay rau mầm chất lượng, ...
Rau mầm là loại rau sạch nhất trong các loại rau hiện có trên thị trường, là ...
Rau mầm là loại rau mới phát triển ở giai đoạn mầm. Đây chính là một loại ...
Bầu đất dây hay còn gọi là Kim thất, Rau lúi, Rau bầu đất, Dây chua lè, ...
Hiện nay chúng ta bắt gặp các cửa hàng bán rau hữu cơ vậy rau hữu cơ ...
Rau chứa đến 80 – 95% nước nên rất dễ hỏng (ngoại trừ những loại rau ăn ...
Đau nửa đầu có nhiều dạng. Có thể bị đau nhiều ở một bên hoặc cả hai ...